Мэктэп тарихы

Мэктэп тарихы Бугенгенен кадерен белу очен, уткэнебезне белергэ хэм анын истэлеклэрен кадерлэп сакларга кирэк. Тарихи истэлеклэргэ куз салсак, Курсабаш авылы моннан 345 еллар элек барлыкка килгэн. Урманарны кисеп жир эзерлэгэн, кешелэр ишэйгэн, авыл зурайган. Авыл халкы иген иккэн, мал асраган, итек баскан. 1917 нче елдан сон, авылда халыкны диннэн арындыру, доньяны материалистик анлауга китерэ торган Яна типтагы башлангыч 4 нче класслы совет мэктэбе ачыла. Бу мэктэп читкэ киткэн Кадыйров Газизнен оенэ урнаша. Хэзерге кондэ бу урында Шэймиев Нэжип абыйлар яши. Яшь буынны тэрбиялэудэ, белеем бирудэ Галимов Мэгъсумнен улары Муллахан хэм Муллэхмэтлэр куп коч куйган. 1928 нче елда 4 еллык типовой мэктэп тозелэ. Буч орда укыткан укытучыларнын шатлыгы эченэ сыймый. Тик бу мэктэп 1943 елнын кышында янып колгэ эйлэнэ. Мэктэпнен ашханэсе була, янгач балалар шунда укыйлар, аннары мэчеткэ кучэлэр. 1949 нчы елда авылда класслы мэктэп тозелэ. Экренлэп ул 7 еллыкка эверелэ. Галимов Мэгъсумнен улы Хозерхан да гомерен балалар укытуга багышларга тели. Тик мулла баласы булганга анна ирек бирмилэр. Хозерхан кызы Галимова Сэудэ балалары, агалары эшен дэвам итэ: гомере буе шушында балалар укыта, сонгы елларда Казан мэктэплэрендэ белем бирэ, хэзерге кондэ шунда яши. 1949 нчы елдагы мэктэпне ачуны оештыруда Эгерже районы Тирсэ авылыннан килгэн, сугыш чорында Арча педучилещысында М.Мэгъдиев белэн бергэ укыган «Ачы тэжрибэ» нен беренче кисэгендэ эйтелгэн яшь кыз Энисэ Эхкэмова зур коч куя. Кулына чыбыркысын урап тоткан, районга ат жигеп килгэн кыю, уткен кызнын Почет билгесе ордены ковалеры, «Мэгариф отличнигы» булып, куп еллар завуч, мэктэп директоры булып эшлэр дип кем уйлаган? Авылга шэхэр исен, модасын алып килгэн Энисэ апанын ботен Гомере Курсабаш мэктэбе белэн бэйле. Шул авылда гаилэ кора, балалар устерэ ул. Ботен яшьлек дэртен туган илебезнен боеклеген, куркэмлеген, матурлыгын, гузэллеген тоярга, анын байлыгына сокланырга, эдэбият дэреслэре аша Туган жиребезгэ, халкыбызга, телебезгэ, укучыларда мэхэббэт булдыруга, тирэ-ягыбыздагы матурлыкны тою, кешелэрне анлый белу, гаделлек, тэвэкэллек, батырлык хэм кыюлык тэрбиялэугэ бирэ. Энисэ Имамиевна Инде куптэн лаеклы ялда. Ул хаман да безнен мэктэпнен мохтэрэм кунагы. Анын балаларга кинэшлэре, ялкынлы чыгышлары, гыйбрэтле истэлеклэре безне яшэргэ ойрэтэ. Бергэ эшлэгэн дэвердэ анын тырышлыгына, ярдэмчел, кешелекле, белемле булуына соклана идек. Ул укучыларнын гына тугел, укытучыларнын да укытучысы, чын остазы булды. 1958 нче елда, Камалов Элтэф директор булган чорда, мэчет бинасы узгэртелеп мэктэп узгэртелэ. 7 еллык мэктэп 8 елыкка эйлэнэ. Ул елларда балалар саны куп, классларда 25-30ар укучы укый. Аларга тырыш педагоглар белм бирэ. 50 ел эчендэ мэктэп белэн байтак могалиим хэм могэллимлэр идарэ итте. Кемнэр сон алар: 1. Гасанов Зыя Г. 2. Шэйхетдинов С. 3. Камалов Э. Ф. 4. Камалова Р.Г. 5. Закирова Д.Я. 6. Эхкэмова Э.И. 7 1984 елдан Сэлэхиева Р.З. житэкчелек итте. Укытучылар: Шэйхетдинова Хэнифэ, Сонгатуллин Хэсэн, Шаяхмитова Сэгурэ, Галиуллина Дэмдэмия, Зарипова Рэйсэ, Иванова Роза, Сабирова Фаягол, Каримова Сания, Валиева Мостэхидэ, Латыйпова Дания, Хузина Золфирэ, Галимова Сэудэ, Эхмэтгалиев Ислам, Гасыймова Хэнифэ, Сабиржанов Эхмэт, Галимова Гания, Шакиров Сабиржан, Гатауллина Нурзия, Солнцева Роза Васильевна, Шакиржанова Рузалия, Галимжанова Нурзидэ, Ахмадиева Равилэ, Минаева Лэбибэ, Ситдиков Гаяз, Газизова Бикэ, Фазылжанова Мошэрэфэ, Галиахметова Фирая, Мэулетбаева Наилэ х.б. белм бирде.Кубесе лаеклы ялда, кайберлэре районнын хэм республиканын торле олкэлэрендэ яшилэр хэм белем бирэлэр. «Фэрештэлэр куктэ, кырмыскалар ояларында, балыклар суда мэрхэмэтле укытучыларга рэхмэт укып торыр» диелэ Хэдислэрдэ дэ. Олкэн буын укытучыларына, безнен хормэтле остазларга чын кунелебездэн рэхмэтебезне житкерэбез. Курсабаш мэктэбендэ озак еллар директор булып эшлэгэн, соныннан район мэгариф булеге модире булган сабиров Халит Хафизовичны олкэн буын яхшы хэтерли. Ул энергияле, оста житэкче булды. Курсабашта белем баш дип эйтерлек дэрэжэгэ житкереп эшне оештырды. Инде куптэн безнен арадан киткэн рус теле укытучысы Камалова Рэйсэ апаны ул белеем биргэн укучылар хормэт белэн искэ алалар. Яхшы белгеч, талэпчэн укытучы, завуч булды ул. Мэктэбебез тарихын тэшкил иткэн элеге шэхеслэр безгэ урнэк, алга юл курсэтучелэр булып торалар. Алар бездэ укыдылар Бу тобэк гомер-гомергэ динле, гыйлемле як булган. Бик куп данлыклы ул-кызлар устергэн. Советлар Союзы герое Зэки Хабибуллин, 1922 елда УК Фрунзе исемендэге Хэрби Академияне тэмамлап, соныннан геренал, тарих фэннэре докторы дэрэжэсенэ кутэрелгэн Минзакир Эпсэлэмов, авиация генералы Мохэммэдулла Ибэтуллин, Татарстан Республикасы халык артисты Габдулла Тукай исемендэге Татар дэулэт филормониясе хор житэкчесе Венера Гэрэева, анын энисе Татарстаннын халык артисткасы Мэбрубэ Рэхмэтуллина кебек шэхеслэр белэн горурлана бу тобэк. Урта буын вэкиллэреннэн Балык бистэсе хакимият башлыгы Хайруллин Р.Г. химия фэннэре докторы Байрамов Рэкыйп байрамович авиация подполковнигы Галимзянов васил, энесе Шэукэт-хирург, эйдэп баручы укытучылары Исламова Мэдинэ Касыймовна, Сэлэхиева Рабига Зэйниевналар торле олкэлэрдэ халкыбызга хезмэт итэлэр. Сигезьеллык мэктэпне тэмамлаган укучылардан байтагы ВУЗлар хэм техникумнар тэмамалап, торле дэрэжэдэге белгечлэр, хонэр иялэре булдылар, куренекле кешелэргэ эверелделэр. 1. Ибэтуллин Усман 2. Галимуллин Марат 3. Галимжанов Шафыйк 4. Исмэгыйлова Миннегол, Нурмохэммэтов Ростэм, Минаев Фэнис, Исламов Тахир, Шакиров Рамиль – инжеренлар. 5. Рахматуллина Голэфтэр, Салих балалары – музыкантлар. 6. Вэлиев Фидаиль – балалар врачы. 7. Укытучылар: Сэлэхиева Рабига, Сэлэхиева Розалия, Шэмсиева Розалия, Шахиева Голсинэ, Минаева Лэбибэ, Муллахметова Фэния, голфия Фэхретдинова Голбостан, Галимуллина Голсинэ, Голфия, Нурфия, Шэвэлиева Мэулидэ, Эхмэтжанова золфия, Шахижиханов Ильгиз, Фэттэхова Рэсимэ, Экбэрова Венера, Шэймурзина Нурхания, Илнур, Хайруллина Фэйрузэ, Рэмзия, Сабиржанова Альфира, Лилия, Сэлэхиев Алмаз, Голнур, Фидаиль, Нагимов Модэрис, Зарипов Марат, Бикбаева Энже, Мэулетбаева Гузэл, Галиева Голназ, Галимжанова Фэйрузэ, Шэймиев Илнар, Голнар х.б. 8. Торле хонэр иялэреннэн тимер Юл буенча мастер начальник шахижиханов Илфат, Нафиков Харис, Исламов Илнур, тозуче – прораб Галимжанов Жэлил, китапханэче Нафикова Фэридэ, детсад тэрбиячелэре Шигапова Голфия, Галимжанова Фрузилэ, Зиганшина Фэридэ, агроном Фэсхиев Фэрит, сэламэтлек санитарлары Нафыйкова Рушания, Мэулетбаева Дамира, Шэрэфиева Хэлидэлэр. Халык тынычлыгын саклауда Шэрэфиев Рафис, Сэлэхиев Зофэрлэр, бухгалтерлар Галимуллин Вэкил, Нигъматжанов Илгиз, Шэрэфиева Рэмзия, Габдрахманов Фэнил, Милэушэлэр,. Алдынгы кохозчылар Гэлэветдинов Рэуф, гатауллин Закиржан, Йосыпов Закир х.б. Жидееллык мэктэпнен беренче чыгарылышы 1952-1953 булган укучыларнын кайберлэре мэрхум инде. Аларга 68 хэм югары яшь. Алар инде лаеклы ялда. Хэзерге вакытта Буген без 2 катлы 192 урынга тозелгэн Яна мэктэптэ укыйбыз. Ул 1987 елда тозелеп бетеп, укучылар кабул итте. Аннан ул Урта мэктэпкэ эйлэнде. Мэктэптэ быелгы елда 76 укучы белем ала. Алдагы елларда балалар саны арту кузэтелэ.Урта мэктэптэ 24 укытучы, Тубэн Утарда 3 укытучы, Укытучылар кубесе узебезнен элекке укучылар. Барысы да югары, берничэсе махсус урта белемле. Район мэктэплэре арасында безнен мэктэпнен абруйлы урыны бар. Мэктэптэ укучыларны Милли рухта тэрбиялэу, халкыбызнын гореф-гадэтлэренэ таянып, эхлак нигезлэрен тошендеру, сэламэт балалар тэрбиялэу остендэ эшли. Унышларыбызга соенеп, кимчелеклэрне булдырмаска тырышып эшлибез. Курсабаш мэктэбе – «Ел мэктэбе - 93» конкурсы дипломанты. Яна уку елына эзерлек буенча 1 урынны алган мэктэп. Мэктэп житэрлек жихазланган, яна компьютер кабинеты булдырылды. Тарихи ойрэну музее эшли. Мэктэптэ 25 ел тарих фэнен укыткан Закирова Д.Я. 1985 елдан музей ачарга жыена башлый, куп эш башкарыла, 500 дэн артык экспонат жыйнала. Дания Якуповна шуларны торкемлэп, бортеклэп жыя, музейга кон саен Яна эйбер остэлэ тора. Музей 1991 елда ачыла, ул республикага билгеле. Инде куптэн лаеклы ялда булса да, Дания Якуповна хаман эзлэнудэ, музейны баету остендэ эшли. Чын мэгънэсендэ тарихнын Жан сакчысы ул. Бугенге коллективны инде 23 ел Сэлэхиева Р.З. житэкли. Кайчандыр шушы мэктэпне тэмамлаган, аннары Арча педучилищесында, Казан дэулэт педагогика университетында белеем алган каты куллы житэкче ул. Ул житэкче буларак хэрчак эзлэнудэ, талэпчэн педагог. Без, укытучылар, бездэ укып чыккан укучыларыбызнын унышларына соенэбез, алар бэхетле булса, без дэ бэхетле. Без чэчкэн орлыклар яхшы туфракка элэксен, мэктэпнен килэчэге тагы да матур булсын, авылыбыз горурлансын.

Поиск

Календарь

Архив записей

Друзья сайта

Корсабашская СОШ

Сабинского муниципального района РТ

Мэктэп тарихы